Gaverland

Spaans orgel te Gaverland

Het is niet bekend wie het orgel in de kapel van O.L. Vrouw van Gaverland gebouwd heeft.

Hoewel op de kast het jaartal 1814 staat te lezen, wijst de makelij erop dat het instrument waarschijnlijk uit de 18e eeuw stamt.

Het is afkomstig uit een kleine dorpskerk in het bisdom Tarazona, in het noorden van Spanje.

Het was al geruime tijd onbespeelbaar en het dreigde gesloopt te worden, toen orgelmaker G.A.C. de Graaf de toenmalige pastoor van de O.L. Vrouwekerk te Melsele op het instrument opmerkzaam maakte.

Mede op aanraden van Stanislas Deriemaeker besloot deze in 1979 tot aankoop van het instrument voor de kapel van Gaverland, die het tot dan toe zonder orgel had moeten stellen.

De overplaatsing werd uitgevoerd door orgelbouwer de Graaf. De beschildering van het front werd hernieuwd. Het gehele orgel werd hersteld, er werd een nieuwe magazijnbalg bijgemaakt en enkele ontbrekende pijpenrijen werden met nieuw pijpwerk aangevuld. Besloten werd om aan de intonatie zo weinig mogelijk te doen, teneinde het typische eigen klankkarakter zo goed mogelijk te bewaren.

Na tien jaar gebruik bleek stilaan dat deze laatste beslissing iets te radikaal was geweest en dat toch enkele correcties aan de intonatie onvermijdelijk waren. Daarom heeft Koos van de Linde in 1987 met inachtneming van het originele klankbeeld de intonatiegebreken zoveel mogelijk verholpen en te grote ongelijkmatigheden bijgewerkt. Tevens is daarbij de vrijwel pythagoretische stemming aangepast binnen de mogelijkheden die het pijpwerk toeliet, om ook de literatuur uit de tijd van de middentoonstemming beter speelbaar te maken. Nu zijn de kwinten es-bes tot en met b-fis (in de kwintencirkel) 1/8 komma te klein gemaakt en vervolgens de tertsen a-cis en e-gis rein gestemd.